ทุกคนเคยสงสัยกันบ้างไหมคะว่า ทำไมตามพื้นถนนคอนกรีตถึงต้องมีรอยต่อ หรือรอยเส้นยาว ๆ ตามถนน ทำไมถึงไม่ทำให้เรียบ ๆ วันนี้แอดจะพาทุกคนมาไขข้อสงสัยในข้อนี้กันค่ะ
รอยต่อคืออะไร?
ตามธรรมชาติของคอนกรีตหลังจากแข็งตัวแล้วจะเกิดการขยายตัวและหดตัว เนื่องจากความชื้นและอุณหภูมิ แต่โดยปกติแล้วปูนจะหดตัว ซึ่งทำให้เกิดรอยแตกร้าวของปูนในช่วงเริ่มต้น รอยแตกร้าวที่ไม่มีแบบแผนนอกจากทำให้ไม่สวยงามแล้วยังทำให้การบำรุงรักษาในภายหน้าเป็นไปได้ด้วยความยากอีกด้วย รอยแตกร้าวตามปกติจะไม่ส่งผลกระทบต่อความแข็งแรงของปูน รอยต่อหรือก็คือรอยแตกที่ควบคุมให้เกิดขึ้นในบริเวณที่กำหนดซึ่งก็จะมีความเป็นระเบียบและสวยงามมากกว่าและยังบำรุงรักษาได้ง่ายมากกว่าอีกด้วย
ทำไมถึงต้องทำรอยต่อ
เราไม่สามารถป้องกันการเกิดรอยแตกในปูนคอน กรีตไว้ได้ทั้งหมดแต่สามารถควบคุมและทำให้เกิดน้อยที่สุดได้ด้วยการออกแบบรอยต่ออย่างถูกวิธี ซึ่งสาเหตุที่ปูนเกิดรอยแตกร้าวเกิดเนื่องจาก
- เนื่องจากปูนรับแรงดึงได้น้อยมากเมื่อเทียบกับแรงอัด ตามธรรมชาติแล้วปูนมีแนวโน้มที่จะเกิดการหดตัว ซึ่งจะทำให้เกิดการยึดรั้งเกิดขึ้น เมื่อแรงดึงที่เกิดขึ้นมีมากกว่ากำลังที่จะสามารถรับแรงดึงได้
- ในช่วงเริ่มต้นก่อนที่ปูนจะแห้งสนิท ส่วนใหญ่รอยแตกร้าวมีสาเหตุมาจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิหรือจากการการหดตัวของปูน หลังจากน้ำระเหยออกไปแล้ว
รอยต่อทำกันอย่างไร
การทำรอยต่อจะต้องออกแบบอย่างถูกต้องและจะต้องก่อสร้างอย่างถูกวิธีเพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดรอยแตกร้าวที่ไม่สามารถควบคุมได้ โดยมีข้อแนะนำดังต่อไปนี้
- รอยต่อควรทำที่ระยะห่างทุก ๆ 24 – 36 เท่า ของความหนาพื้น ตัวอย่างเช่น เทพื้นหนา 10 ซม. ระยะห่างในการทำรอยต่อควรทำทุก 3 เมตร
- ควรทำแผ่นพื้นให้เป็นรูปทรงจัตุรัสจะดีที่สุด หากไม่สามารถทำได้ให้กำหนดเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยมีอัตราส่วนด้านยาวไม่เกิน 1.5 เท่าของด้านกว้าง และหลีกเลี่ยงการทำพื้นรูปทรงตัวแอล
- สำหรับในการทำรอยต่อเพื่อการหดตัว ความลึกขั้นต่ำของรอยต่อไม่ควรน้อยกว่า ¼ ของความหนาของพื้น แต่ไม่ควรน้อยกว่า 2.5 ซม.
- ใช้แถบเส้นพลาสติกหรือไม้ฝังไว้ตลอดแนวระหว่างที่คอน กรีตยังหมาด ๆ อยู่แล้วดึงออกในภายหลัง
- การใช้เกรียงปาดร่องเพื่อทำรอยต่อ ส่วนใหญ่จะทำขณะแต่งผิวหน้าและปาดซ้ำอีกครั้งในภายหลังเพื่อให้มั่นใจว่าร่องที่เป็นรอยต่อยังคงลึกอยู่
- การทำรอยต่อในลักษณะที่ทำก่อนที่คอน กรีตแข็งตัวนี้ ทั่วไปควรทำภายในระยะเวลา 1–4 ชั่วโมงหลังจากการแต่งผิวหน้าเสร็จ
- การทำรอยต่อด้วยวิธีการตัดด้วยเลื่อย ควรทำภายในระยะเวลา 4 – 12 ชั่วโมงหลังจากปูนเริ่มแข็งตัว
- ความยากง่ายในระหว่างการตัดรอยต่อด้วยเลื่อยจะขึ้นอยู่กับกำลังอัดและลักษณะความแข็งแกร่งของหินและทรายที่ใช้ผสม
- ใช้วัสดุที่มีคุณสมบัติยืดหยุ่น เช่น ยางมะตอย, แผ่นใยสังเคราะห์, แผ่นโฟม หรือวัสดุที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกัน
- ทำการแยกโครงสร้างเสาออกจากพื้นที่จะเทคอน กรีตใหม่ด้วยการทำช่องเปิดรูปทรงสี่เหลี่ยมหรือวงกลมรอบเสาเสียก่อน ซึ่งภายในช่องเปิดนั้นจะเทภายหลังจากพื้นที่เทก่อนหน้าซึ่งแข็งตัวแล้วเพื่อป้องกันการยึดรั้ง โดยช่องเปิดรูปทรงสี่เหลี่ยมนี้ควรทำทำมุมทแยง 45 องศา กับระนาบพื้น